TvdW
Met het jaareinde in zicht, is dit een mooi moment om na te gaan of u op fiscaal gebied nog actie moet ondernemen. Sommige zaken kunnen niet wachten tot 2023, terwijl andere zaken juist om uitstel tot in het nieuwe jaar vragen. In ieder geval zijn er diverse veranderingen die om aandacht vragen. Welke dat voor de inkomstenbelasting zijn, leest u in deze eindejaarstips.
Had u over 2017 nog recht op een teruggaaf inkomstenbelasting? Maar bent u vergeten deze teruggaaf aan te vragen? In dat geval hebt u tot 1 januari 2023 de tijd om de teruggaaf alsnog aan te vragen. De Belastingdienst betaalt u het belastingbedrag alleen terug als dit de teruggaafdrempel overschrijdt. In 2017 bedroeg deze € 14, in plaats van de € 15 die voor 2022 geldt.
Genoot u in drie achtereenvolgende, nog vrij recente jaren wisselende box 1-inkomsten, dan heeft u misschien recht op een teruggaaf vanwege middeling. Om te beginnen moet u dan meer belasting hebben betaald dan wanneer u in die drie jaar gelijkmatige inkomsten had genoten. Bij middeling vindt voor drie achtereenvolgende jaren een herrekening van de belasting plaats op basis van het gemiddelde inkomen. Is die belasting meer dan € 545 lager dan de betaalde belasting, dan krijgt u het meerdere terug. Om de middelingsteruggaaf te krijgen, moet u een verzoek indienen bij de Belastingdienst. U kunt het verzoek indienen tot 36 maanden na het moment waarop de laatste aanslag van die drie jaar onherroepelijk vaststaat. Heeft u nog recht op een teruggaaf over 2014 tot en met 2016 en heeft de aanslag 2016 een dagtekening van 20 november 2019, dan staat deze sinds 1 januari 2020 onherroepelijk vast. Een aanslag is onherroepelijk als de termijn van 6 weken voor bezwaar, beroep, hoger beroep of cassatie is verstreken. U heeft dan nog tot en met 2022 de tijd om die teruggaaf aan te vragen. Vraag de teruggaaf daarom voor 1 januari 2023 aan. Op internet zijn diverse tools beschikbaar om de middelingsteruggaaf te bepalen.
Let op!
Het kabinet wil per 1 januari 2023 de middelingsregeling afschaffen. Het gevolg is dat het laatste tijdvak waarover men kan middelen zal bestaan uit de jaren 2022, 2023 en 2024.
De inspecteur brengt rente in rekening op een aanslag inkomstenbelasting 2021 die hij oplegt na 1 juli 2022. Deze rente is tegenwoordig 4% per jaar. In vergelijking met de rente die de bank u vergoedt, is deze rente hoog. U kunt belastingrente beperken door zo snel mogelijk een voorlopige aanslag inkomstenbelasting 2021 aan te vragen. Verwacht u dat u voor 2021 nog moet bijbetalen, dan is het zinvol zo snel mogelijk een voorlopige aanslag inkomstenbelasting 2021 te vragen aan de Belastingdienst.
Tip
Als u een belastingaanslag 2021 niet of te laat tijd betaalt, brengt de Belastingdienst ook nog invorderingsrente in rekening. Die rente komt bovenop de belastingrente. Overigens bedroeg de invorderingsrente van 23 maart 2020 tot en met 30 juni 2022 slechts 0,01% op jaarbasis. Dat was een maatregel in verband met de coronacrisis. Van 1 juli 2022 tot en met 31 december 2022 bedraagt de invorderingsrente 1% per jaar. De eerstvolgende stijging van de invorderingsrente is per 1 januari 2023, en wel naar 2%.
Hebt u kinderen tussen de 18 en 40 jaar? Dan kunnen zij eenmalig de vrijstelling voor schenkingen van u verhogen naar € 27.231. De dag van de 40e verjaardag valt overigens nog binnen de leeftijdsgrens. Betreft het een schenking aan kinderen voor een studie, dan is de eenmalige vrijstelling € 56.724. Bij een schenking voor een eigen woning stijgt de eenmalige vrijstelling zelfs naar € 106.671 (bedrag 2022). De vrijstelling van € 106.671 geldt overigens voor iedereen die tussen de 18 en 40 jaar oud is en het geld voor zijn eigen woning gebruikt. Het kabinet wil de verhoogde vrijstelling bij schenking voor een eigen woning afschaffen. In 2023 zal een verlaging van de vrijstelling plaatsvinden naar het bedrag van de eenmalige verhoogde vrijstelling van ouders aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar (€ 28.947). In 2024 komt het tot een volledige afschaffing van de verhoogde schenkingsvrijstelling ten behoeve van de eigen woning.
Let op!
Uw kind moet kiezen welke verhoogde schenkvrijstelling hij wil gebruiken, die van € 27.231, € 56.724 of € 106.671. Bij keuze voor een bepaalde vrijstelling kan hij niet meer kiezen voor een andere verhoogde vrijstelling.
Tip
U hoeft het gehele bedrag van € 106.671 niet in één jaar te schenken. Het onbenutte deel kunt u gespreid schenken over een periode van maximaal twee jaar die direct volgt op het eerstgenoemde kalenderjaar. Let op dat de toepassing van de verhoogde vrijstelling wordt beïnvloed als eventueel in een voorgaand jaar al een eenmalig verhoogde schenking plaatsvond. De mogelijkheid van gespreid schenken komt te vervallen voor schenkingen gedaan in of na 2023.
Let op!
Ook bij gespreid schenken mag de begunstigde de leeftijdsgrens van 40 jaar niet overschrijden. Heeft degene aan wie u wilt schenken de leeftijd van 40 jaar al bereikt, maar is zijn partner wel jonger? Dan is de eenmalige vrijstelling toch toe te passen.
Heeft uw kind van u in 2020 een schenking ontvangen om daarmee zijn eigen woning te verbeteren of te onderhouden? Waarschijnlijk heeft uw kind toen de verhoogde schenkingsvrijstelling van op dat moment € 103.643 toegepast op de schenking. Een voorwaarde voor deze vrijstelling was dat de schenking plaatsvond onder de ontbindende voorwaarde dat het geschonken bedrag binnen twee jaar na het kalenderjaar van schenking moet zijn besteed aan de verbetering of het onderhoud. Wijs uw kind dus erop dat de werkzaamheden vóór 2023 moeten zijn afgerond, anders vervalt de vrijstelling!
Is vóór 2010 de eenmalig verhoogde vrijstelling voor een kind tussen de 18 en 35 jaar benut, maar daarna niet meer? Dan is in 2022 de verhoogde vrijstelling bij schenkingen aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar voor de eigen woning toe te passen. Feitelijk gaat het hier om een aanvulling op de eerder genoten toegepaste verhoogde vrijstelling. Maak gebruik van de aanvullende vrijstelling van € 29.493 in 2022 als vóór 2010 de eenmalig verhoogde vrijstelling voor een kind tussen de 18 en 35 jaar is benut en daarna niet meer.
Tip
Het begunstigde kind of zijn partner moet op het moment van de schenking voor de eigen woning tussen de 18 en 40 jaar oud zijn.
Heeft u in 2022 een of meer schenkingen ontvangen, waarover u schenkbelasting moet betalen? Dan moet u uw aangifte schenkbelasting indienen vóór 1 maart 2023. Zo bent u in ieder geval op tijd. Als u de eenmalige (bijzondere) verhoogde vrijstelling voor schenkbelasting wilt gebruiken zodat u per saldo niets betaalt, moet u eveneens tijdig uw aangifte indienen. Want in deze aangifte moet u verzoeken om toepassing van de eenmalige (bijzondere) verhoogde vrijstelling. Als u later dan vier maanden na afloop van het kalenderjaar van schenking de aangifte schenkbelasting indient, gaat de aanslagtermijn pas de dag na de aangifte in. U moet in zo’n geval langer wachten voordat u zekerheid heeft over de gevolgen van de schenking.
Tip
U kunt de aangifte schenkbelasting vinden op de website van de Belastingdienst. Of doe online aangifte schenkbelasting via ‘Mijn Belastingdienst’.
Heeft u in het verleden aan uw kinderen een schenking gedaan, waarbij u het te schenken bedrag schuldig bent gebleven? Kijk dan of u de schuld als gevolg van deze papieren schenking kunt aflossen. Wil de schuld namelijk fiscaal aanvaardbaar zijn, dan zult u daarover een rente van minstens 6% moeten zijn verschuldigd. Dat is waarschijnlijk een stuk hoger dan het forfaitaire rendementspercentage voor schulden vanaf 2023. Voor 2021 is dit percentage namelijk gesteld op 2,46%. Dat betekent dat u effectief gezien minder rente aftrekt dan dat u betaalt.
Een alimentatiebetaling aan uw ex-echtgenoot behoort tot de persoonsgebonden aftrek. In 2022 kunt u de alimentatie aftrekken tegen maximaal 40%. In 2022 is de alimentatie nog maar aftrekbaar tegen hooguit 37%. Zorg er dus voor dat de alimentatiebetaling in 2022 valt. Dit betekent dat u uiterlijk op 31 december 2022 het alimentatiebedrag moet hebben overgemaakt.
Let op!
Een alimentatieverplichting is geen schuld die uw box 3-vermogen verlaagt.
Het feit dat de partneralimentatie in 2023 aftrekbaar is tegen maximaal 37%, maakt het fiscaal aantrekkelijk om de alimentatieverplichting nog dit jaar af te kopen. Ook de afkoopsom is namelijk aftrekbaar.
Giften aan goede doelen kunnen aftrekbaar zijn van de belasting. Het goede doel moet dan een zogeheten algemeen nut beogende instelling (ANBI) zijn. Gewone giften zijn echter niet volledig aftrekbaar. Voor aftrek van giften geldt als voorwaarde onder meer dat de giften zijn betaald. Er is een bedrag dat niet aftrekbaar is, een drempel. In 2022 is deze drempel € 60 of, als dat meer is, 1% van het gezamenlijke (drempel)inkomen. Als u alle giften in één jaar betaalt, heeft u slechts één keer te maken met een niet aftrekbaar bedrag. Het kan daarom verstandig zijn om giften zoveel mogelijk in één keer te betalen.
Let op!
Gewone giften hebben naast een drempelbedrag ook te maken met een maximaal aftrekbaar bedrag. Maximaal is als gift 10% van het gezamenlijke drempelinkomen aftrekbaar. Denk hieraan als u giften zoveel mogelijk in één jaar wilt betalen.
Als u dit jaar nog een schenking wilt doen aan een goed doel, overweeg dan eens een donatie aan een culturele algemeen nut beogende instelling (culturele ANBI). Dat is fiscaal voordeliger dan een donatie aan een gewone ANBI. Een gift aan een culturele instelling levert u voor de inkomstenbelasting een aftrekpost op van 125% van het geschonken bedrag, in plaats van 100%. Maar de extra aftrek van 25% is gemaximeerd op € 1.250. Verder geldt evenals bij gewone giften een drempel van 1% van het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek, maar minimaal € 60. De maximale aftrek bedraagt 10% van het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek. Daarnaast is van belang dat in 2023 het maximale effectieve percentage waartegen u de giften kunt aftrekken, daalt van 40% naar 37%!
Tip!
Als u een eigen bv heeft, kunt u via uw bv ook schenken aan een culturele instelling. Dat levert in de vennootschapsbelasting een extra aftrek op van 50% van het bedrag dat uw bv heeft geschonken aan culturele instellingen. Deze extra aftrek bedraagt maximaal € 2.500.
Uw jaarlijkse giften aan een ANBI zijn pas aftrekbaar als ze boven een drempel uitkomen. Voor 2022 is die drempel minimaal € 60 of, als dat hoger is, 1% van uw verzamelinkomen. Heeft u een fiscale partner, dan geldt 1% van het gezamenlijke verzamelinkomen. De aftrek van giften is bovendien gemaximeerd op 10% van het (gezamenlijke) verzamelinkomen. Zijn uw giften aan goede doelen niet volledig aftrekbaar? Overweeg dan om giften om te zetten in periodieke giften. Hierbij legt u schriftelijk vast dat u gedurende vijf jaar een bepaald bedrag schenkt, tenzij u eerder komt te overlijden. U hoeft voor periodieke giften niet meer naar de notaris. Periodieke giften zijn volledig aftrekbaar. Als u dit jaar uw gift nog omzet in een periodieke gift, profiteert u dit jaar van volledige aftrek.
Let op!
De Hoge Raad heeft geoordeeld dat mocht zijn voldaan aan de voorwaarde van de vijf jaren, daarmee een wezenlijk risico-element aanwezig is. Ook bij een sterftekans die lager is dan 1%, is sprake van een periodieke gift. Aan aftrek als periodieke gift staat evenmin in de weg dat de periodieke gift afhankelijk is van meer levens.
Bent u na 4 oktober 2022, 16:00 uur een verplichting aangegaan om periodieke schenkingen te doen of wilt u nog zo’n verplichting aangaan? Dan mag u vanaf 2023 maximaal € 250.000 per kalenderjaar aftrekken. Als u heel het jaar een fiscale partner heeft of wordt geacht te hebben gehad, moeten u en uw partner alle periodieke giften bij elkaar optellen. Het maximum van € 250.000 geldt voor u beiden, dus niet voor iedere fiscale partner. Controleer daarom of u niet zoveel schenkt dat een deel niet meer aftrekbaar is.
Sommige kosten voor zorg, zoals kosten van een tandarts, fysiotherapeut of specialist, zijn aftrekbaar van de belasting. Maar de kosten die onder het verplichte eigen risico vallen, zijn niet aftrekbaar. Überhaupt zijn de zorgkosten alleen aftrekbaar voor zover deze boven de drempel uitkomen. Koopt u dit jaar een gehoorapparaat en verwacht u in 2023 een hoge tandartsrekening? U heeft dan zowel dit jaar als volgend jaar te maken met een drempel. Als het mogelijk is, is het verstandig om zowel het gehoorapparaat als de behandeling bij de tandarts in hetzelfde jaar te laten plaatsvinden. U krijgt dan slechts een keer te maken met een drempel. Op die manier zijn meer zorgkosten voor u aftrekbaar.
Fiscaal partnerschap kan bepaalde voordelen bieden, bijvoorbeeld als een van de partners zijn heffingsvrij vermogen in box 3 niet volledig benut. Als u en uw partner nog niet elkaars fiscale partner zijn, kunt u nog regelen dat u voor heel 2022 als elkaars fiscale partner voor de inkomstenbelasting wordt aangemerkt. U moet dan op zijn minst ongehuwd samenwonen en per 1 januari 2022 op hetzelfde woonadres staan ingeschreven. Daarnaast moet een bepaalde situatie aan de orde zijn. De situatie die u het makkelijkst op korte termijn kunt realiseren, is het afsluiten van een notarieel samenlevingscontract. Regel dit vóór 1 januari 2023 en voldoe aan de eerdergenoemde voorwaarden. Dan kunt u alsnog voor heel 2022 als fiscale partners worden aangemerkt.
Tip
Er zijn nog vijf andere situaties waarin men fiscaal partnerschap voor de inkomstenbelasting voor het hele jaar kan verkrijgen. Namelijk als uit uw relatie een kind is geboren, een van u beiden een kind van de ander heeft erkend, een van u beiden als partner van de ander is aangemerkt in een pensioenregeling, u samen met uw partner een eigen woning bezit of op uw woonadres een minderjarig kind van een van u beiden staat ingeschreven. In dat laatste geval moeten u en uw partner beiden meerderjarig zijn.
Let op!
Fiscaal partnerschap leidt ook tot het samenvoegen van de schuldendrempels van € 3.200 per fiscale partner. Komen uw eigen schulden boven uw schuldendrempel uit, terwijl uw potentiële fiscale partner geen schulden heeft, dan krijgt u door het fiscale partnerschap te maken met zijn schuldendrempel. Bij fiscaal partnerschap moet u bovendien het verzamelinkomen van u en uw partner samenvoegen voor de berekening van diverse aftrekdrempels, waaronder die van de zorgkosten. Reken dus uit of de voordelen van fiscaal partnerschap opwegen tegen de nadelen.
Soms vergeten echtgenoten die op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd om een periodiek verrekenbeding in die voorwaarden ook echt uit te voeren. Bij het achterwege blijven van die verrekening vindt bij het einde van het huwelijk door scheiding of overlijden (ook fiscaal) een afrekening plaats alsof er een gemeenschap van goederen was. Bent u ook getrouwd op huwelijkse voorwaarden met een verrekenbeding? Vergeet dan niet om deze afrekening ook over 2022 op te stellen.
Tip
U kunt een periodiek verrekenbeding dat jarenlang niet is uitgevoerd ‘repareren’ door de te verrekenen bedragen alsnog te berekenen. Leg vervolgens de uitkomst vast in een vaststellingsovereenkomst. Daarna moet u het beding wel jaarlijks uitvoeren of de huwelijkse voorwaarden op dit punt laten aanpassen.
Als u te maken heeft met een pensioengat, is het misschien interessant om een lijfrente af te sluiten. De lijfrentepremies zijn namelijk binnen bepaalde grenzen fiscaal aftrekbaar. De aftrek van lijfrentepremie is in beginsel beperkt tot de zogeheten jaarruimte. Daarnaast is de premie alleen aftrekbaar als u deze ook daadwerkelijk heeft betaald in het jaar waarin u de premie wilt aftrekken. Zorg er daarom voor dat u de lijfrentepremie uiterlijk 31 december 2022 heeft betaald.
Tip
Heeft u in de afgelopen vijf jaar lijfrentepremies betaald zonder deze op te geven in uw aangifte inkomstenbelasting? En staat de desbetreffende aanslag al onherroepelijk vast? Dan kunt u een verzoek om ambtshalve vermindering indienen bij de inspecteur. U moet dan kunnen bewijzen dat u de betaalde premie niet heeft afgetrokken. Bijvoorbeeld door het overleggen van kopieën van uw aangiften en de aanslagen over de betreffende jaren. Om voor teruggave over 2017 in aanmerking te komen, moet u voor 1 januari 2023 verzoeken om een ambtshalve vermindering.
Het laten staan van kleine schulden is fiscaal nadelig, aangezien zij pas de heffingsgrondslag van box 3 verlagen voor zover zij een drempel van € 3.200 (bedrag 2022) per fiscaal partner overschrijden. Dit geldt ook onder het geboden rechtsherstel, want de omvang van de schulden in vermogenscategorie 3 moet men nog altijd bepalen aan de hand van de wettelijke regels inclusief schuldendrempel. Het is fiscaal voordeliger om kleine schulden af te lossen. Zo zijn zij op de peildatum van 1 januari 2023 niet langer aanwezig, terwijl de box 3-heffing direct is verlaagd. Los daarom kleine schulden voor 1 januari 2023 zoveel mogelijk af.
Is uw vermogen zo hoog dat u zelfs onder de forfaitaire spaarvariant box 3-heffing moet betalen? En bezit u genoeg spaargeld om eventuele uitgaven nog in 2022 te doen? Dan is het misschien fiscaal voordelig om grote privéaankopen die u eigenlijk in 2023 had willen doen, zoals de aanschaf van een nieuwe auto of nieuwe meubels, vóór de jaarwisseling te doen. Zulke bezittingen behoren namelijk niet tot de grondslag voor de box 3-heffing, terwijl het spaargeld dat u voor de aankoop gebruikt dan op de peildatum van 1 januari 2023 niet meer meetelt voor de grondslag. Zo kunt u in box 3 flink wat belasting besparen!
Let op!
Geld dat op banktegoeden staat, valt in vermogenscategorie 1. Het forfaitaire rendement van deze vermogensklasse voor 2022 is nog niet vastgesteld, maar voor 2021 was dit rendement slechts 0,01%.
Zonder nadere maatregelen is de box 3-heffing onder de Overbruggingswet box 3 gemakkelijk te verlagen door vlak vóór de peildatum beleggingen te verkopen. Vervolgens stort men de opbrengsten tijdelijk op een bankrekening. Daarom wordt zo’n verkoop en storting genegeerd als deze plaatsvindt in een aaneengesloten periode van drie maanden die aanvangt voor en eindigt na de peildatum. Deze maatregel geldt echter niet als u aannemelijk maakt dat u heeft gehandeld om zakelijke, dat wil zeggen niet-fiscale redenen.
Belastingschulden tellen niet mee bij de berekening van de schulden voor box 3. Daarom is het raadzaam om een ontvangen belastingaanslag te betalen vóór 1 januari 2023. Over de gelden waarmee u deze aanslag betaalt, hoeft u dan geen box 3-heffing te betalen.
Tip
De regel dat een openstaande belastingschuld niet kwalificeert als schuld in box 3 kent enkele uitzonderingen. U mag bijvoorbeeld de nog niet-betaalde erfbelasting wél als schuld aangeven in box 3.
Wilt u de vrijstellingen in box 3 optimaal benutten? Benut dan ook de vrijstelling voor groene beleggingen. Deze beleggingen zijn namelijk vrijgesteld tot een maximum van € 61.215 (bedrag 2022) per persoon (€ 122.430 bij fiscale partners). Met de extra heffingskorting van 0,7% levert dit in box 3 een aardige belastingbesparing op. Wilt u dit belastingvoordeel ook in 2023 benutten? Dan is het van belang dat u de groene fondsen op 1 januari 2023 (peildatum) in bezit heeft. Dus als u overweegt om deze fondsen van de hand te doen, houd deze dan in elk geval aan tot na 1 januari 2023.
Tip
Als u nog geen groene beleggingen heeft maar overweegt om uw geld groen te beleggen, doe dit dan zo mogelijk al vóór 1 januari 2023. In dat geval kunt u immers al in 2023 profiteren van de vrijstelling én de heffingskorting.
U kunt uw box 3-vermogen per 1 januari 2023 drukken door vóór 1 november 2023 een verzoek om een voorlopige aanslag in te dienen. Als de Belastingdienst u vóór 1 januari 2023 een belastingaanslag oplegt die u direct betaalt, heeft u uw box 3-vermogen al verminderd. Maar zelfs in het geval dat de Belastingdienst pas na 31 december 2022 de aanslag vaststelt, kunt u uw belaste box 3-vermogen verlagen. U mag in deze situatie namelijk het na 31 december 2022 betaalde belastingbedrag aftrekken van het box 3-vermogen per 1 januari 2023. Hetzelfde geldt trouwens ook als u vóór 1 oktober een definitieve aangifte heeft ingediend.
Terug naar overzicht