24-06-2023

De plannen voor de gratis kinderopvang in Nederland worden steeds minder positief ontvangen. Naast het feit dat eerst Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) vreesde voor onbetaalbare kinderopvang, hebben het CPB en SCP nu ook rapporten opgesteld. Die rapporten zijn alles behalve mals: de plannen van het Kabinet worden volledig de grond ingeboord. De problemen bij de gratis kinderopvang stapelen zich op.

Snoeiharde kritiek op gratis kinderopvang

Het CPB (Centraal Planbureau) en het SCP (Sociaal Cultureel Planbureau) kijken in hun rapporten naar de laatste ontwikkelingen rondom de aanpassingen aan de subsidies voor kinderopvang in Nederland. Daar waar elke ouder nu nog een tegemoetkoming aan kan vragen, moet dat over een periode van 3 jaar vrijwel volledig gratis zijn en door de overheid betaald worden. Echter: dit plan levert op de lange termijn weinig op. Op de korte termijn zelfs een aantal risico’s, aldus het CPB. Het Kabinet heeft de plannen al een tijdje uitgesteld om negatieve effecten te voorkomen. Ondanks deze beslissing lijken de problemen rondom gratis kinderopvang dus alsnog groter en groter te worden.

Lees ook: Gratis kinderopvang uitgesteld, dit is waarom

Heroverweging nodig om problemen gratis kinderopvang te voorkomen

Met zicht op deze risico’s adviseren het CPB en het SCP het Kabinet dus nog eens goed naar de plannen te kijken. Het idee is namelijk dat de aanpassingen zorgen voor meer arbeidsparticipatie. In de praktijk levert het volgens de planbureaus slechts een groei van 0,2 procent op. Op korte termijn hebben kinderen die nu nog in het oude stelsel vallen kans op een minder sterke ontwikkeling en kansenongelijkheid.

Kritiek sluit aan bij mening BMK

Een tijdje geleden trok branchevereniging BMK al aan de bel dat het nieuwe stelsel juist enorm ongunstig zou zijn voor lagere inkomens. Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat de stijgende prijzen voor hen lastiger te betalen zijn. Aangezien er sprake is van een scheef vraag en aanbod, kunnen kinderopvanglocaties de prijzen nog verder omhoog gooien. Daarmee worden lagere inkomens nog harder geraakt.

Daarnaast geldt dat het Kabinet vasthoudt aan de eis dat ouders verplicht betaald werk moeten hebben om recht te hebben op kinderopvang én blijft de kinderopvangtoeslag inkomensafhankelijk. Dit alles maakt het nieuwe systeem juist voordeliger voor mensen met hogere inkomens. Sterker nog: hoe hoger het inkomen, hoe meer iemand van het nieuwe stelsel profiteert.